آیه 8 سوره غافر

از دانشنامه‌ی اسلامی

رَبَّنَا وَأَدْخِلْهُمْ جَنَّاتِ عَدْنٍ الَّتِي وَعَدْتَهُمْ وَمَنْ صَلَحَ مِنْ آبَائِهِمْ وَأَزْوَاجِهِمْ وَذُرِّيَّاتِهِمْ ۚ إِنَّكَ أَنْتَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ

[40–8] (مشاهده آیه در سوره)


<<7 آیه 8 سوره غافر 9>>
سوره :سوره غافر (40)
جزء :24
نزول :مکه

ترتیل

ترجمه (مکارم شیرازی)

ترجمه های فارسی

پروردگارا، تو آنها را به بهشت عدنی که وعده‌شان فرمودی با پدران (و مادران) صالح و هم جفت و فرزندانشان و اصل گردان، که همانا تویی خدای با حکمت و اقتدار.

پروردگارا! و آنان را در بهشت های جاودانی که به آنان و به شایستگان از پدران و همسران و فرزندانشان وعده داده ای در آور؛ یقیناً تو توانای شکست ناپذیر و حکیمی؛

«پروردگارا، آنان را در باغهاى جاويد كه وعده‌شان داده‌اى، با هر كه از پدران و همسران و فرزندانشان كه به صلاح آمده‌اند، داخل كن، زيرا تو خود ارجمند و حكيمى.

و اى پروردگار ما، آنان را و هر كه صالح باشد از پدران و همسران و فرزندانشان به بهشتهاى جاويدانى كه به آنها وعده داده‌اى داخل كن، كه تو پيروزمند و حكيمى.

پروردگارا! آنها را در باغهای جاویدان بهشت که به آنها وعده فرموده‌ای وارد کن، همچنین از پدران و همسران و فرزندانشان هر کدام که صالح بودند، که تو توانا و حکیمی!

ترجمه های انگلیسی(English translations)

Our Lord! Admit them into the Gardens of Eden, which You have promised them, along with whoever is righteous among their forebears, their spouses and their descendants. Indeed You are the All-mighty, the All-wise.

Our Lord! and make them enter the gardens of perpetuity which Thou hast promised to them and those who do good of their fathers and their wives and their offspring, surely Thou are the Mighty, the Wise.

Our Lord! And make them enter the Gardens of Eden which thou hast promised them, with such of their fathers and their wives and their descendants as do right. Lo! Thou, only Thou, art the Mighty, the Wise.

"And grant, our Lord! that they enter the Gardens of Eternity, which Thou hast promised to them, and to the righteous among their fathers, their wives, and their posterity! For Thou art (He), the Exalted in Might, Full of Wisdom.

معانی کلمات آیه

  • عدن: خلود و دوام‏ جَنَّاتِ عَدْنٍ‏ در جاى «جنات الخلود است».

تفسیر آیه

تفسیر نور (محسن قرائتی)


رَبَّنا وَ أَدْخِلْهُمْ جَنَّاتِ عَدْنٍ الَّتِي وَعَدْتَهُمْ وَ مَنْ صَلَحَ مِنْ آبائِهِمْ وَ أَزْواجِهِمْ وَ ذُرِّيَّاتِهِمْ إِنَّكَ أَنْتَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ «8»

پروردگارا! و آنان را با هر كس از پدران و همسران و فرزندانشان كه صلاحيّت دارند به باغ‌هاى اقامتى كه به ايشان وعده داده‌اى وارد كن؛ همانا تو همان خداى عزيز و حكيمى.

نکته ها

در مورد با هم بودن اعضاى يك خانواده كه همه بهشتى باشند، در جاى ديگر قرآن نيز

جلد 8 - صفحه 222

مى‌خوانيم: «أَلْحَقْنا بِهِمْ ذُرِّيَّتَهُمْ» «1» نسل مؤمن را در بهشت به نياكانشان ملحق مى‌كنيم.

انبيا و فرشتگان دعاهاى خود را با «رَبَّنا»* و «رَبِّ»* آغاز مى‌كردند:

دعاى حضرت آدم: «رَبَّنا ظَلَمْنا أَنْفُسَنا» «2»

دعاى حضرت نوح: «رَبِّ اغْفِرْ لِي وَ لِوالِدَيَّ» «3»

دعاى حضرت ابراهيم: «رَبِّ اجْعَلْ هذا بَلَداً آمِناً» «4»

دعاى حضرت يوسف: «رَبِّ قَدْ آتَيْتَنِي مِنَ الْمُلْكِ» «5»

دعاى حضرت موسى: «رَبِّ إِنِّي لِما أَنْزَلْتَ إِلَيَّ مِنْ خَيْرٍ فَقِيرٌ» «6»

دعاى حضرت سليمان: «رَبِّ أَوْزِعْنِي أَنْ أَشْكُرَ نِعْمَتَكَ» «7»

دعاى حضرت عيسى: «رَبَّنا أَنْزِلْ عَلَيْنا مائِدَةً» «8»

دعاى حضرت رسول اكرم صلى الله عليه و آله: «رَبِّ أَعُوذُ بِكَ مِنْ هَمَزاتِ الشَّياطِينِ» «9»

دعاى مؤمنان: «رَبَّنا ما خَلَقْتَ هذا باطِلًا سُبْحانَكَ فَقِنا عَذابَ النَّارِ» «10»

دعاى فرشتگان در اين آيه كه مى‌گويند: «رَبَّنا وَ أَدْخِلْهُمْ جَنَّاتِ»

پیام ها

1- مشمول دعاى اولياى خدا شدن، صلاحيّت لازم دارد. أَدْخِلْهُمْ‌ ... وَ مَنْ صَلَحَ‌

2- نجات از دوزخ كافى نيست؛ ورود به بهشت ارزش دارد. «قِهِمْ عَذابَ الْجَحِيمِ‌- أَدْخِلْهُمْ جَنَّاتِ»

3- اول پاكى از بدى‌ها، سپس دريافت كمالات. «قِهِمُ‌- أَدْخِلْهُمْ»

«1». طور، 21.

«2». اعراف، 23.

«3». نوح، 28.

«4». بقره، 126- 128.

«5». يوسف، 101.

«6». قصص، 24.

«7». نمل، 19.

«8». مائده، 114.

«9». مؤمنون، 97.

«10». آل عمران، 191- 194.

جلد 8 - صفحه 223

4- ورود به بهشت، صلاحيّت مى‌خواهد. أَدْخِلْهُمْ جَنَّاتِ‌ ... وَ مَنْ صَلَحَ‌

5- رابطه بدون لياقت و صلاحيّت ارزش ندارد ولى در كنار ضابطه ارزش افزوده دارد. (صلاحيّت داشتن ضابطه و قانون است و ملحق شدن به بستگان رابطه است.) «مَنْ صَلَحَ مِنْ آبائِهِمْ»

6- خداوند، قدرت بر اعطا دارد ولى عطاى او حكيمانه است. «الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ»

7- همجوارى و همزيستى بستگان يك نعمت الهى است. أَدْخِلْهُمْ‌ .. وَ مَنْ صَلَحَ‌ ...

8- عزّت مخصوص خداست. «إِنَّكَ أَنْتَ الْعَزِيزُ»

تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)



رَبَّنا وَ أَدْخِلْهُمْ جَنَّاتِ عَدْنٍ الَّتِي وَعَدْتَهُمْ وَ مَنْ صَلَحَ مِنْ آبائِهِمْ وَ أَزْواجِهِمْ وَ ذُرِّيَّاتِهِمْ إِنَّكَ أَنْتَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ «8»

رَبَّنا وَ أَدْخِلْهُمْ‌: پروردگار ما لطف كن بر مؤمنان و تائبان و داخل فرما ايشان را، جَنَّاتِ عَدْنٍ‌: در بهشتهاى با اقامت، الَّتِي وَعَدْتَهُمْ‌: آن بوستانهائى كه به محض فضل وعده فرموده‌اى ايشان را بر السنه پيغمبران، وَ مَنْ صَلَحَ مِنْ آبائِهِمْ‌: و نيز داخل فرما در بهشت كسانى كه عمل شايسته كرده‌اند از پدران ايشان، وَ أَزْواجِهِمْ وَ ذُرِّيَّاتِهِمْ‌: و زنانشان و فرزندان ايشان تا تائبان به ديدار ايشان مأنوس و سبب زيادتى مسرت آنها گردد. إِنَّكَ أَنْتَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ‌: بدرستى كه توئى غالب بر خلق كه از هيچ مقدور عاجز نمى‌شوى، دانا كه هر چه كنى به مصلحت و حكمت باشد كه از جمله آن وفا به وعده است، پس بنا به وعده خود ايشان را در بهشت داخل فرما.


تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)


وَ كَذلِكَ حَقَّتْ كَلِمَةُ رَبِّكَ عَلَى الَّذِينَ كَفَرُوا أَنَّهُمْ أَصْحابُ النَّارِ «6» الَّذِينَ يَحْمِلُونَ الْعَرْشَ وَ مَنْ حَوْلَهُ يُسَبِّحُونَ بِحَمْدِ رَبِّهِمْ وَ يُؤْمِنُونَ بِهِ وَ يَسْتَغْفِرُونَ لِلَّذِينَ آمَنُوا رَبَّنا وَسِعْتَ كُلَّ شَيْ‌ءٍ رَحْمَةً وَ عِلْماً فَاغْفِرْ لِلَّذِينَ تابُوا وَ اتَّبَعُوا سَبِيلَكَ وَ قِهِمْ عَذابَ الْجَحِيمِ «7» رَبَّنا وَ أَدْخِلْهُمْ جَنَّاتِ عَدْنٍ الَّتِي وَعَدْتَهُمْ وَ مَنْ صَلَحَ مِنْ آبائِهِمْ وَ أَزْواجِهِمْ وَ ذُرِّيَّاتِهِمْ إِنَّكَ أَنْتَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ «8» وَ قِهِمُ السَّيِّئاتِ وَ مَنْ تَقِ السَّيِّئاتِ يَوْمَئِذٍ فَقَدْ رَحِمْتَهُ وَ ذلِكَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظِيمُ «9» إِنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا يُنادَوْنَ لَمَقْتُ اللَّهِ أَكْبَرُ مِنْ مَقْتِكُمْ أَنْفُسَكُمْ إِذْ تُدْعَوْنَ إِلَى الْإِيمانِ فَتَكْفُرُونَ «10»

ترجمه‌

و همچنين واجب شد حكم پروردگارت بر كسانيكه كافر شدند همانا آنها اهل آتشند

آنانكه حمل ميكنند عرش را و آنانكه در اطراف آنند تنزيه ميكنند بستايش پروردگارشان و ميگروند باو و آمرزش مى‌طلبند براى آنانكه ايمان آوردند پروردگارا احاطه دارى بر همه چيز ببخشش و دانش پس بيامرز آنان را كه توبه كردند و پيروى نمودند راه تو را و نگهدار آنان را از عذاب دوزخ‌

پروردگارا و داخل كن ايشان را در بهشتهاى اقامتگاه هميشگى كه وعده دادى بآنان و هر كه را كه شايسته باشد از پدرانشان و زنانشان و اولادشان همانا تو ارجمند درست كردارى‌

و نگهدارشان از بدى‌ها و هر كه را كه نگهدارى از بديها در چنين روز پس بتحقيق رحمت نمودى او را و اين است آن كاميابى بزرگ‌

همانا آنها كه كافر شدند ندا كرده ميشوند كه هر آينه دشمنى خدا بزرگتر بود از دشمنى شما با خودتان در وقتى كه خوانده ميشديد بسوى ايمان پس كافر ميشديد.

تفسير

- خداوند متعال در تعقيب آيات سابقه ميفرمايد و چنانچه امم سالفه كه با انبياء عظام مخالفت نمودند مستحق عذاب الهى شدند كفار مكه هم كه با خاتم ايشان معاندت ورزيدند محكوم بحكم الهى گشتند كه از ملازمين‌

جلد 4 صفحه 517

آتش جهنم باشند و قمى ره از امام باقر عليه السّلام نقل نموده كه مراد بنى اميه‌اند و ملائكه عظيم الشّأنى كه حمله عرش الهى هستند و ملائكه‌ئى كه در اطراف آن طواف مينمايند و آنانرا كرّ و بيان خوانند تسبيح مينمايند خدا را بحمد و ثنا و معتقدند بيگانگى او و طلب مغفرت مينمايند از خدا براى اهل ايمان بتوحيد خدا و نبوّت محمد مصطفى و امامت ائمه هدى چنانچه از حضرت رضا و حضرت صادق عليهما السلام نقل شده كه استغفار آنها مخصوص بشيعيان است و معمولا قبل از دعا بايد ثناى الهى را بجا آورد لذا عرضه ميدارند پروردگارا رحمت و علم تو بر همه چيز احاطه دارد پس بيامرز كسانى را كه توبه نمودند از كفر و خلاف و عصيان و پيروى نمودند از دين اسلام و مذهب اثنى عشرى و حفظ فرما ايشانرا از عذاب جهنم و اين دلالت دارد بر آنكه پذيرفتن توبه بر خداوند واجب نيست بلكه منوط باختيار و تفضّل الهى است و الّا احتياج بدعا و مسئلت ملائكه نداشت و از خداوند ميخواهند كه ايشان را با تمام كسان صالحشان داخل در بهشت جاويد فرمايد بر حسب وعده‌ئى كه بآنها فرموده بتوسط انبياء و اولياء تا سرورشان كامل و نعمت بهشت بر آنها گواراتر گردد چون خداوند عزيز است و بايد عزّت اهل ايمان را بدرجه كمال برساند و حكيم است و حكمت اقتضاى چنين مرحمتى باهل ايمان دارد و نيز از خدا ميخواهند كه ايشان را از شرور و بديها مخصوصا بديهاى آخرت كه فوق بديها است محفوظ فرمايد چون كسيكه از عقوبات روز قيامت كه سخت‌ترين عقوبتها است محفوظ ماند حقّا مشمول رحمت الهى شده و برستگارى بزرگ فائز گشته و محتمل است مراد از سيّئات معاصى باشد چون كسيكه از معاصى و تبعات آنها محفوظ ماند كاملا كامياب و فائز شده و چون كفار نامه اعمال خود و عقوبات آنها را مشاهده نمايند خودشان از خودشان بدشان مى‌آيد و با نفس امّاره بسوئشان بغض شديد پيدا ميكنند پس ملائكه دوزخ بآنها ميگويند بغض و خشم خداوند بر شما وقتى كه پيغمبران شما را بايمان دعوت مينمودند و اجابت نميكرديد بيشتر بود از بغض و خشم شما امروز بر خودتان و قمى ره فرموده مراد از كسانيكه حمل مينمايند عرش را پيغمبر صلّى اللّه عليه و اله و سلّم و اوصياء بعد از اويند كه حمل مينمايند علم حق را و كسانيكه در گرد عرشند ملائكه ميباشند و كسانيكه‌

جلد 4 صفحه 518

ايمان آوردند شيعيان آل محمد صلى اللّه عليه و اله ميباشند كه توبه نمودند از ولايت كسانيكه غصب حق ايشان را نمودند و سبيل الهى ولايت ولىّ خدا است و صلحاء كسانى هستند كه قبول ولايت على عليه السّلام را كه صلاح ايشان در آن بوده نموده‌اند و رحمت خدا در روز قيامت است و فوز عظيم براى كسانى است كه نجات يافتند از ولايت كسانيكه غصب مقام آنحضرت را نمودند و مراد از عرش در ضمن آية الكرسى و غيرها ذكر شده است.

اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)


رَبَّنا وَ أَدخِلهُم‌ جَنّات‌ِ عَدن‌ٍ الَّتِي‌ وَعَدتَهُم‌ وَ مَن‌ صَلَح‌َ مِن‌ آبائِهِم‌ وَ أَزواجِهِم‌ وَ ذُرِّيّاتِهِم‌ إِنَّك‌َ أَنت‌َ العَزِيزُ الحَكِيم‌ُ «8»

پروردگار ‌ما و داخل‌ كن‌ ‌آنها‌ ‌را‌ بهشتهاي‌ هميشه‌ ‌با‌ دوام‌ ‌آن‌ بهشتهايي‌ ‌که‌ بآنها وعده‌ داده‌اي‌ و كساني‌ ‌که‌ صالح‌ باشند ‌از‌ پدران‌ ‌آنها‌ و زوجات‌ ‌آنها‌ و ذريه‌هاي‌ ‌آنها‌ محقّقا تو ‌خود‌ عزيز و حكيم‌ هستي‌.

رَبَّنا وَ أَدخِلهُم‌ جَنّات‌ِ عَدن‌ٍ جنّات‌ شامل‌ ‌هر‌ هشت‌ بهشت‌ مي‌شود و عدن‌ اشاره‌ بدوام‌ و خلود ‌است‌ چنانچه‌ معادن‌ ‌در‌ تخوم‌ ارض‌ ثابت‌ و ‌با‌ دوام‌ ‌است‌.

الَّتِي‌ وَعَدتَهُم‌ سرتاسر قرآن‌ خداوند باهل‌ ايمان‌ وعده‌ داده‌ و البتّه‌ خلف‌ وعده‌ ‌هم‌ نميكند چون‌ قبيح‌ ‌است‌.

جلد 15 - صفحه 357

وَ مَن‌ صَلَح‌َ مِن‌ آبائِهِم‌ وَ أَزواجِهِم‌ وَ ذُرِّيّاتِهِم‌ ‌از‌ باب‌ مثال‌ ‌است‌ و الا امّهات‌ و اخوان‌ و اخوات‌ و اعمام‌ و اخوال‌ و خالات‌ و عمّات‌ و اقارب‌ و معاريف‌ ‌آنها‌ ‌را‌ ‌هم‌ شامل‌ ميشود بشفاعت‌ ‌آنها‌ فقط شرطش‌ صلاحيت‌ ‌است‌ ‌که‌ ايمان‌ ‌باشد‌ بدون‌ ايمان‌ داخل‌ بهشت‌ نميشوند.

إِنَّك‌َ أَنت‌َ العَزِيزُ الحَكِيم‌ُ تفسيرش‌ مكرّر بيان‌ ‌شده‌ ‌با‌ سه‌ تأكيد ان‌ّ تكرار انت‌ جمله اسميه‌.

برگزیده تفسیر نمونه


]

(آیه 8)- در این آیه در ادامه دعاهای حاملان عرش در باره مؤمنان می‌افزاید: «پروردگارا! آنها را در باغهای جاویدان بهشت که به آنها وعده فرموده‌ای وارد کن» (رَبَّنا وَ أَدْخِلْهُمْ جَنَّاتِ عَدْنٍ الَّتِی وَعَدْتَهُمْ).

«و همچنین از پدران و همسران و فرزندانشان هر کدام که صالح بودند» (وَ مَنْ صَلَحَ مِنْ آبائِهِمْ وَ أَزْواجِهِمْ وَ ذُرِّیَّاتِهِمْ).

چرا «که تو توانا و حکیمی» (إِنَّکَ أَنْتَ الْعَزِیزُ الْحَکِیمُ).

وعده الهی که در این آیات به آن اشاره شده همان وعده‌ای است که بارها خداوند به وسیله پیامبران به مردم داده است.

تقسیم مؤمنان به دو گروه بیانگر این واقعیت است که گروهی در ردیف اول قرار دارند، و در پیروی اوامر خداوند کاملا کوشا هستند، اما گروه دیگری در این حد نیستند امام به خاطر پیروی نسبی از گروه اول و انتسابشان به آنها نیز مشمول دعای فرشتگانند.

سایرتفاسیر این آیه را می توانید در سایت قرآن مشاهده کنید:

تفسیر های فارسی

ترجمه تفسیر المیزان

تفسیر خسروی

تفسیر عاملی

تفسیر جامع

تفسیر های عربی

تفسیر المیزان

تفسیر مجمع البیان

تفسیر نور الثقلین

تفسیر الصافی

تفسیر الکاشف

پانویس

  1. تفسير احسن الحديث، سید علی اکبر قرشی، ج9، ص335

منابع